Domein overstijgend opleiden: de toekomst van zorg
"Mijn langetermijnvisie is dat we deze samenwerking gebruiken om nog meer dan nu domein overstijgend te gaan opleiden," vertelt Petra enthousiast. "Dit omdat het werk van de Borginstellingen ook domein overstijgend is."
Haar ambitie gaat verder dan traditioneel sectoronderwijs. Ze ziet kansen om thema's zoals relationeel werken, seksualiteit, trauma en agressie - die nu vaak nog los van elkaar worden behandeld - samen te brengen in geïntegreerde leerpaden. "Mijn ambitie zou zijn dat we leerpaden maken waarin praktijkleren, blended modules en aandacht voor vaardigheidsonderwijs naadloos samenkomen."
Ook werkplekleren wil Petra verder integreren, bijvoorbeeld met 'mini-leerinterventies' voor teams op de vloer. Een praktische benadering die aansluit bij de dagelijkse realiteit van zorgmedewerkers.
De hackathon als keerpunt
Een cruciaal moment in de samenwerking was de kennishackathon, die leidde tot verrassende inzichten. "Tijdens de hackathon viel het op dat medewerkers behoefte hebben aan houvast in het dagelijks handelen," legt Petra uit. "De doelgroep vraagt meer dan werken vanuit gestandaardiseerde protocollen, vraagt vaak om maatwerk en specialisatie."
Dit leidde tot concrete curriculumwijzigingen: meer werkvormen waarin deelnemers met eigen praktijkcasussen werken, meer aandacht voor teamdynamiek en het opnemen van een ervaringsdeskundige als vaste spreker. "Dit vraagt dus niet perse om meer theorie, maar wel meer handvatten voor hoe je iets doet."
"Van ongemak naar aanpak": Petra Sterken over de innovatieve samenwerking tussen De Borg en RINO Groep
Interview met Petra Sterken
Petra Sterken wordt wel 'de projectmotor' genoemd van de samenwerking tussen De Borg en RINO Groep. Als veranderkundige en programmamanager van De Borg, het Landelijk Expertisecentrum SGLVG (+), heeft zij een unieke visie op hoe onderwijs en zorgpraktijk elkaar kunnen versterken. In dit interview deelt zij haar ervaring, ambities en de concrete impact van deze bijzondere samenwerking.
Mijn langetermijnvisie is dat we deze samenwerking gebruiken om nog meer dan nu domein overstijgend te gaan opleiden
Petra Sterken
Meetbare impact: van 'over' naar 'naast' de cliënt
Hoe meet je eigenlijk of een opleiding echt impact heeft? Petra: "We meten het effect vooral via kwalitatieve signalen. Teams of leidinggevenden vertellen dat deelnemers anders in gesprekken staan: minder 'over de cliënt', meer 'naast de cliënt'."
Maar er zijn ook zichtbare resultaten op de werkvloer. "We zien dat deelnemers na afloop zelf werkplekinterventies starten, zoals een 'veiligheidskompas' op een afdeling of een verbetertraject voor risicovol gedrag. Die zichtbare actie op de werkvloer is voor ons een belangrijke indicator van succes."
Een ander positief signaal: veel deelnemers zetten na het traject een vervolgstap in hun werk, soms richting inhoud, soms richting management.
Seksualiteit: van taboe naar handelingsperspectief
Een bijzonder gevoelig maar essentieel onderwerp is het SGG (Seksueel Gezond Gedrag) programma. Petra ziet hier duidelijk kansen voor uitbreiding binnen de RINO-samenwerking. "We hebben het SGG-programma voor cliënten succesvol ingebed binnen De Borg instellingen. Op dit moment zijn we bezig om een digitale scholing, zelfstudie module voor onze nieuwe medewerkers en voor ketenpartners te ontwikkelen."
De uitdaging zit volgens haar in het doorbreken van taboes: "Professionals zijn vaak bang om het 'fout' te doen. Onze presentatie in 2025 ging precies daarover: hoe creëer je ruimte om wél te praten — ook als je het spannend vindt? Stel je maar eens voor dat jij met een professional je eigen seksualiteit moet bespreken..."
Haar aanpak? "Van ongemak naar aanpak, dus handelen."
Praktische uitdagingen en oplossingen
De grootste uitdaging die Petra tegenkomt is het vertalen van complexe, vaak beladen thema's naar begrijpelijke taal en vormen. "Ons antwoord hierop is dat we veel gebruik maken van visuele middelen en herkenbare voorbeelden. We bouwen elke les rond de drie kernwaarden: Bejegenen, Behandelen, Beveiligen. Zo blijven die waarden niet abstract, maar worden ze herkenbaar in de dagelijkse praktijk."
De keuze voor docenten is daarbij cruciaal: "De docenten zijn experts op het werken en lesgeven op het snijvlak van sectoren, kennen de praktijk dus erg goed en sluiten daar zoveel als kan op aan."
De kracht van ervaringsdeskundigheid
Een bijzonder element van de opleiding is de inzet van ervaringsdeskundigen. "We kiezen bewust voor ervaringsdeskundigen die hun verhaal open, maar stevig kunnen delen. Ze worden voorbereid via een intake, een voorgesprek en begeleiding tijdens de sessie."
Het effect is groot: "Deelnemers zeggen na afloop vaak dat ze 'pas echt' begrijpen hoe het is om als cliënt bejegend te worden. Dat zet iets in beweging dat wij als opleiders met theorie niet kunnen bereiken."
Antwoord op arbeidsmarktkrimp
In tijden van personeelstekorten heeft de samenwerking ook een strategische functie. "Dit leertraject helpt ons om mensen langer aan boord te houden," vertelt Petra. "Medewerkers voelen zich gezien in hun ontwikkeling en nemen vaker het initiatief voor verdieping. Ook trekt het nieuwe collega's aan, omdat we laten zien dat je bij de Borg instellingen echt kunt leren én groeien."
Een mooi voorbeeld van deze doorstroom: "Een deelnemer uit groep 1 is nu co-trainer in de opleiding. Dat is precies wat we willen bereiken."
Persoonlijke drijfveer
Wat motiveert Petra in haar rol als projectmotor? "Wat mij drijft is de impact die ik meen te zien en te horen op de werkvloer." Ze haalt een concreet voorbeeld aan: "Een moment dat me is bijgebleven: een deelnemer die na de module over bejegening, haar team meekreeg om het cliëntcontact anders aan te pakken. Dat laat zien dat goed onderwijs écht iets in beweging zet. Dat raakt aan waarom ik dit werk doe."
De samenwerking tussen De Borg en RINO Groep laat zien hoe onderwijsinnovatie en zorgpraktijk elkaar kunnen versterken. Met Petra Sterken als drijvende kracht ontstaat een leeromgeving waarin complexe zorgthema's toegankelijk worden gemaakt, taboes worden doorbroken en medewerkers echt tools krijgen om anders te handelen. Van theorie naar praktijk, van ongemak naar aanpak.
In de cursus (SG)LVB-problematiek vraagt specifieke zorg leer je hoe je verstandelijke beperkingen herkent bij cliënten met complexe gedrags- of psychiatrische problematiek én hoe je de begeleiding hierop aanpast. Lees meer of vraag een offerte aan >